ĀNANTARYA-SAMĀDHI (Tiếng Pali: ānantarika hay ānantariya)

ĀNANTARYA-SAMĀDHI (Tiếng Pali: ānantarika hay ānantariya), định vô gián hay định về sự vô gián, được gọi như vậy là bởi vì sự vô minh (mê muội) của đối tượng (grāhaka) bị loại bỏ ngay lập tức sau khi đạt được trạng thái định này. Nó đồng nhất với sự thành tựu thế gian cao nhất (laukāgradharma: Sūtrāl. 93). Đây là giai đoạn thứ năm trong năm giai đoạn của hạnh nhiệt thành (thắng-giải-hành-địa – adhimukticaryā-bhūmi: Mhvyut. 15) và là giai đoạn thứ tư trong bốn giai đoạn của định (Dhsṃg. 23).

Trong bộ Đại-sự (Mahāvastu) và trong văn học Pali, nó được sử dụng trong ý nghĩa khác. “Không có gì sánh được với định thuần tịnh, được gọi là ānantarya-samādhi (kết quả của nó là sự vô gián: Mhvu. I, 291; Sn. v. 226). Luận giải cho câu kệ này nói rằng đó là tên gọi cho sự định tâm mà được liên kết với tuệ giác như vậy như sự hiện diện trong bất kỳ một trong bốn loại ý thức con đường siêu thế và do đó, nó là nhân của nhận thức vô gián ngay sau đó, là kết quả hay quả của nó (KhpA. 181).

U.K.