AMBAVANA

AMBAVANA (1), nghĩa là một vườn xoài (mangifera indica), xuất hiện khá thường xuyên trong văn học Phật giáo để nói về những khuôn viên có nhiều cây cối và thuộc sở hữu của cá nhân. Trong câu chuyện về cuộc đời đức Phật, rừng cây nổi tiếng nhất nằm ở Thành Vương Xá (Rājagaha) của danh y Kỳ Bà (Jīvaka). Chính tại đây, vua A Xà Thế (Ajātasattu) của Ma kiệt Đà (Magadha) đã từng viếng thăm đức Phật. Rừng cây nằm trên con đường từ Rājagaha đến Kusinārā (thành Câu Thi Na) và con sông Kākutthā nằm giữa rừng cây và Rājagaha.

Vườn xoài của thành Anupiya (nơi đức Phật kể về chuyện tiền thân Sukhavihāri), của kỹ nữ Ambapālī, của seṭṭhi Pāvārika (xem thêm PĀVĀRIKAMBAVANA) và của người thợ rèn Cunda là những nơi đức Phật dừng chân được đề cập trong kinh điển. Có cả rừng cây của Bà la môn Todeyya ở Kāmaṇḍā, nơi trưởng lão Udāyin đã trú lại (D. II, 95, 96, 98, 116, 127, 134, v.v. SBB. III, Pt. II, pp. 101, 102, 123, 137, 146, 147, v.v.). Sự tồn tại của những vườn xoài đã được đặt tên cho một ngôi làng ở Magadha, ví dụ Ambasanḍā, ngôi làng Bà la môn nằm về hướng đông của Rājagaha, hướng nam của núi Vediyaka nơi có hang động  Indasālaguhā (D. II, 263 f. ; DA. III, 697).

Do đây có thể thấy, những khu rừng như vậy không thuộc sở hữu độc quyền của những người có địa vị cụ thể trong xã hội.

D.T.D.

AMBAVANA (2), một ngôi chùa được xây dựng vào thế kỷ thứ 8 (padhānagara) ở Tích Lan bởi đức vua Kassapa III (Mhv. xlviii, 25).