AMṚTARĀJA

AMṚTARĀJA (Tiếng Tạng: Bdud-rtsiḥi rgyal-po; tiếng Hán: Ka lu-wang, tức là Cam Lồ Vương), một trong năm đức Như Lai, cụ thể là Prabhūtaratna (Đa Bảo Như Lai), Surūpakāya (Diệu Sắc Thân Như Lai), Amṛtarāja (A Di Đà Như Lai), Vipulakāya (Quảng Bác Thân Như Lai) và Abhayamkara (Ly Bố Úy Như Lai), người đóng vai trò chính trong nghi lễ cúng Mông Sơn Thí Thực.

Theo như Pi-tsang-chi (Bí Tạng Ký) năm đức Như Lai này là đồng một thể với năm đức Phật Thiền: Ratnasambhava (Bảo Sanh Như Lai), Akṣobhya (A Súc Bệ Như Lai), Amitāyus (Vô Lượng Thọ Như Lai), Vairocana (Tỳ Lô Giá Na Như Lai) và Śkyamuni (Thích-ca-mâu-ni Như Lai). Do vậy, đức Phật Amṛtarāja là đồng nhất với đức Phật Amitāyus. Bởi vì họ nói rằng Phật Amṛtarāja đã uống quá nhiều amṛta (cam lồ) đến nỗi thọ mạng của Ngài là không thể đếm được. Nhưng, theo như Mochizuki (I, 476), từ amṛta không phải chỉ bắt nguồn từ amata mà còn từ amita (trong tiếng Prakit), như là amitodana. Vì vậy, về nguồn gốc dường như đã có chút nhầm lẫn giữa a-mita với amita.

Pi-tsang-chi (Bí Tạng Ký) nói rằng nguyện vọng của đức Phật Amṛtarāja là cứu độ hết thảy chúng sanh bằng giáo pháp của mình. Ngài tọa lạc ở phương tây, bởi vì có thọ mạng không ngằn mé nên Ngài tên là ‘Vô Lượng Thọ’. Chân ngôn của Ngài (dhāraṇī) được gọi là ‘người bất tử’ (trong tiếng Nhật là Amida–darani).

Trong nghi thức cúng Mông Sơn Thí Thực, tên của năm đức Như Lai được tụng đọc, và người ta còn viết tên các Ngài lên những lá cờ và đặt trên bàn thờ.

K. Tmr.