ĀDITTA JĀTAKA (KINH BỔN SINH)
ĀDITTA JĀTAKA (KINH BỔN SINH). Đức Phật thuật lại câu chuyện đản sinh này với các tu sĩ khi đang cư trú tại Kỳ-đà viên, liên quan tới vật phẩm quý báu (asadina-dāna) được cúng dường bởi Vua của nước Kiều-tát-la (nước Kosala). Điều đó thể hiện rằng dù là một nhà thông thái thời xưa (porāṇakapaṇḍitā), sau khi quán xét, đã dâng lên những món quà vĩ đại cho Bậc Thánh Nhân.
Một lần, có một vị Vua vĩ đại, Bhārata, Bậc trị vì Roruva, vương quốc của Sovīra. Ngài thực hành mười điều thiện hoàng gia (dasarājadhamma) và thu phục người dân bằng bốn hình thức phổ biến (catu-saṅgaha-vatthu). Hoàng Hậu đứng đầu của Ngài, Samuddavijayā rất thông minh và được phú bẩm những hiểu biết vĩ đại.
Đức Vua, nhận ra rằng những kẻ xấu xa và tham lam đang hưởng thụ những đồ bố thí của Ngài, nghĩ rằng ông nên cúng dường tới các vị Phật Độc Giác (Paccekabuddha), những Bậc xứng đáng nhận những món quà tốt nhất, và Ngài nói với Hoàng Hậu về mong muốn của mình.
Hoàng Hậu nói có thể cúng dường những vị Phật Độc Giác những bông hoa thông qua năng lực của các Ngài đã đưa ra những điều phù hợp (dātabbabala), và bởi đức hạnh của các Ngài (sīlabala), và niềm tin (saccabala). Nhà Vua thực hiện theo lời khuyên của bà và tuyên bố với thần dân rằng họ nên tuân thủ các điều luật. Bản thân Ngài và những triều thần của Ngài đã ghi nhận tất cả những ngày linh thiêng và cúng dường những món quà lớn lao.
Vào một ngày, ông cúng dường bảy bó hoa nhài về hướng tây và thực hiện đảnh lễ, nguyện cầu rằng một vị Phật Độc Giác đang ngụ tại phương đó sẽ quang lâm và thọ nhận sự cúng dường của ông. Khi không có một vị Phật Độc Giác nào ở hướng đó, ông đã rất thất vọng. Trong ngày thứ hai và thứ ba, ông ta làm tương tự như vậy tới hướng nam và hướng đông, nhưng cũng không có kết quả gì. Vào ngày thứ tư, ông thực hiện đảnh lễ về hướng bắc và cầu nguyện giống như vậy. Những bông hoa chuyển dịch về hướng bắc và rơi xuống chỗ năm trăm vị Phật Độc Giác, những Bậc đang ngự trên sườn núi Nandamūla (Nandamūlaka-pabbhāra). Những vị Phật Độc Giác hiểu rằng nhà Vua đang thỉnh cầu các Ngài, bảy người trong số các Ngài bay qua không trung và đến cổng của nhà vua. Vua và Hoàng Hậu tiếp đón và cúng dường các Ngài trong bảy ngày. Vào ngày cuối cùng, họ cúng dường mỗi Ngài mọi vật dụng cần thiết cho một nhà tu khổ hạnh. Sau đó, toàn bộ bảy vị Phật Độc Giác bày tỏ lòng biết ơn tới họ. Một Bậc thâm niên nhất trong số các Ngài khuyên nhà Vua nên tinh tấn (appamatta). Sau đó tất cả các Ngài biến mất từ nơi đó và quay trở về núi Nandamūla.
Có thể đây là câu chuyện được đề cập đến với tên gọi là Sucira Jātaka trong phần giới thiệu của Dasa-brahma Jātaka (IV; 360) và là Sovira Jātaka trong phần giới thiệu của Sivi Jātaka (IV, 410). Cụm từ: idam satthā Jetavane viharanto asadisadānam ārabbha kathesi, mà có trong Āditta Jātaka, cũng phổ biến trong hai câu chuyện Jātaka sau này.
I. K.