ADHICCATTIYA

ADHICCATTIYA, một vị A-la-hán. Sự nghiệp anh hùng (Apadāna) (I, No. 141) và bản chú giải của Apadāna có thông tin về vị A-la-hán này. Vào thời đức Phật Atthadassī, ngài sinh làm một vị gia chủ nhưng không được gặp Phật. Khi đức Phật nhập Niết bàn Ngài mới hối tiếc vì không có cơ hội gặp Ngài, và để tạo thiện nghiệp cho mình ngài đã cúng dường nhiều lọng che (chattādhichattaṃ, loại ngài cúng là lọng thuộc hàng cực phẩm) ở bảo tháp thờ xá lợi của đức Phật. Ngài nhiều lần đảnh lễ tháp xá lợi và cúng dường một mái vòm bằng hoa bên trên lọng. Thiện nghiệp này đã trổ quả lành khi ngài nhiều lần được hưởng nhiều phúc lạc ở cả kiếp chư Thiên lẫn kiếp làm người (điều này chỉ được nói đến trong chú giải, còn bản Apadāna thì nói rằng ngài không tái sinh làm người). Trong suốt 1700 đại kiếp ngài được tái sinh làm Thiên chủ của thiên giới. Trong thời đức Phật tại thế ngài gia nhập tăng đoàn. Ngài đã đi vào đại định trước khi chứng đắc quả vị A-la-hán. Ngài được gọi là Adhiccattiya trong Apadāna,còn trong chú giải thì ngài được gọi với nhiều tên khác nhau gồm Chattādhi-chattiya và Adhichattiya.

Ngài cũng được xem là vị Sāmidatta trong Trưởng lão tăng kệ (Theragātha) (v. 90), là người mà trong đời trước, được mô tả trong bản chú giải (Theragātha Aṭṭhakathā), chính là
Adhichattiya. Chúng ta có thêm thông tin về ngài trong Theragātha Aṭṭhakathā. Trong đời trước ngài sinh ra trong một gia đình Bà la môn ở thành Vương Xá (Rājagaha) và có tên là Sāmidatta. Sau khi gia nhập tăng đoàn ngài vẫn chưa chứng đắc thánh quả vì pháp học chưa thành, và suốt một thời gian ngài vẫn giậm chân tại chỗ, nhưng sau khi nghe đức Phật thuyết giảng ngài đã tỉnh ngộ và chứng đắc thánh quả A-la-hán.

L. R. G.