ABHAYAPRADA

ABHAYAPRADA (“cấp cho sự yên ổn”), danh hiệu khi thành Phật của một nhà buôn giàu có sống tại thành Xá Vệ thời Đức Thích-ca-mâu-ni. Câu chuyện của ông có trong tập Avadānaśataka (Kinh Bách Duyên) (26-29).

Khi Đức Phật đang trú tại khu vườn của ông Anāthapindada (Cấp-cô-độc), một cuộc chiến đã nổ ra giữa vua Ajātaśatru (A-xà-thế) xứ Ma-kiệt-đà và vua Prasenajit (Ba-tư-nặc) nước Câu-tát-la. Sau khi bị đánh bại hoàn toàn, vua Ba-tư-nặc đã ẩn náu ở thành Xá Vệ và trong khi đang than vãn về hoàn cảnh của mình, nhà buôn đã đi tới hỏi han và tặng vua một đống vàng lớn để vua tùy ý sử dụng. Sau đó, nhà vua đã tung gián điệp khắp lãnh thổ, đánh bại được A-xà-thế, người sau đó bị bắt sống và đưa đến trước Đức Phật. Đức Phật khuyên vua hay thả tù nhân, thuyết rằng, “kẻ chiến thắng gây thêm thù hận, kẻ bại trận phải chịu khổ đau; người sống không màng thắng lợi được bình an tịnh lạc”. Vua Ba-tư-nặc đã ban cho nhà buôn một ân sủng và vị này mong muốn được cai trị vương quốc trong một tuần. Mong ước của ông được thành tựu. Sau đó vị thương nhân đã mời tăng đoàn do Đức Phật đứng đầu để thọ nhận cúng dường từ ông trong bảy ngày. Ông cũng gửi sứ giả đến vua Ba-tư-nặc, quần thần cùng cư dân của Kāśi (Ca-thi) và Câu-tát-la, truyền rằng họ hãy hành động theo ý muốn và sống thoải mái, tuy nhiên, hãy quy y Phật, Pháp, Tăng; và dù ăn uống bằng tiền túi của mình, họ vẫn nên bày tỏ lòng tôn kính đối với Đức Như Lai. Khi hết thời hạn một tuần, nhà buôn đã đảnh lễ dưới chân Đức Phật và bày tỏ ý nguyện trở thành một vị Phật sau này. Đức Phật đã mỉm cười và khi được A-nan-đà bạch hỏi, Ngài nói rằng, vào thời cuối của ba kiếp vô lượng thế giới[1], vị thương nhân này sẽ trở thành một vị Phật, hiệu  là Abhayaprada.

T. R.



[1] Dù truyền thống Pali có nhiều tham khảo về những trận chiến giữa A-xà-thế và vua Ba-tư-nặc (e.g., S. I, 82 ff; J. II, 403 f., IV, 343 f., DhA. III, 259), không tài liệu nào có ghi chép về câu chuyện trên (cf. Feer, AMG. XVIII, p. 49).